UITBEELDEN VAN CHRISTUS IN JE EIGEN LEVEN
MATTHEUS 22, 15–22: Belasting aan de keizer?
15 Toen gingen de Farizeeën onder elkaar beraadslagen hoe
ze Hem in de val konden laten lopen. 16 Zij stuurden hun leerlingen met de
Herodianen op Hem af met de vraag: “Meester, wij weten dat Gij oprecht zijt en
de weg van God in oprechtheid leert; en Gij stoort U aan niemand, want Gij ziet
de mensen niet naar de ogen. 17 Zegt ons daarom: Wat dunkt U, is het geoorloofd
belasting te betalen aan de keizer of niet?” 18 Maar Jezus doorzag hun valsheid
en zei: “Waarom probeert gij Mij te vangen, gij huichelaars? 19 Laat Mij de
belastingmunt eens zien.” Zij hielden Hem een denarie voor. 20 Hij vroeg hun:
“Van wie is deze beeldenaar en het opschrift?” 21 Zij antwoordden: “Van de
keizer.” Daarop sprak Hij tot hen: “Geeft dan aan de keizer wat de keizer
toekomt, en aan God wat God toekomt.” 22 Toen zij dit hoorden, stonden zij
verwonderd; zij lieten Hem met rust en gingen heen.
Suggesties voor schriftlezingen
UITBEELDEN VAN CHRISTUS IN JE EIGEN LEVEN
1 Wijsh. 2, 23-24: God maakt ons tot beeld van zijn
eeuwigheid
2 Ef. 4, 17-24: Bekleed u met de nieuwe mens
3 Mat. 22, 15-22: Christus uitbeelden in je eigen leven
INLEIDENDE NOTITIES
Wat ik in de tekst gelezen heb.
Jezus wordt door een afvaardiging van leerlingen van de
Farizeeërs en van aanhangers van Herodus op de proef gesteld. Zij vragen hem of
men belasting mag betalen aan de keizer of niet. Proberen zij hem stroop om de
mond te smeren en hem zo minder kritisch te maken door hem aan te spreken als
een waarheidslievend en oprecht persoon? Jezus laat zich echter niet strikken
door een ja of nee antwoord op deze vraag, en laat een knap staaltje “out of
the box” denken zien. Hij zegt dat ze aan de keizer moeten geven wat van de
keizer is, en aan God wat van God is. Wat bedoelt hij daar toch mee? Ik vermoed
dat Jezus daarmee wil duidelijk maken, dat wij ons niet moeten vereenzelvigen
met het beeld dat machthebbers van ons hebben. Zij willen ons omvormen tot
gewillige onderdanen. Dat wij voldoen aan verwachtingen die anderen van ons
hebben, is niet wie wij ten diepste zijn. Door te hechten aan geld, en
maatschappelijk succes vervreemden wij van onszelf. Wij zijn geschapen naar
Gods beeld en gelijkenis. In wezen zijn wij allen kinderen van God. Als wij ons
laten raken door de liefde van God, willen we Zijn liefde beantwoorden. Juist
door onszelf met hart en ziel te geven aan onze medemens geven wij aan God
terug wat van God is. Het uitbeelden van Christus in ons eigen leven is niet
een slaafs navolgen, maar een creatief proces wat zich vanuit het diepst van
onze ziel voltrekt. In de ogen van God zijn wij allen unieke mensen, die Zijn
mensgeworden Woord op geheel eigen wijze tegenwoordig stellen.
Wat de tekst bij mij oproept.
Het lezen van deze tekst leidt bij mij tot herkenning van
het proces dat ikzelf heb meegemaakt. Door me te vereenzelvigen met het beeld
dat ik van mezelf vormde door succes na te streven op relationeel en
maatschappelijk gebied raakte ik vervreemd van mezelf. Pas na een diepgaande
crisis die tot een ommekeer in mijn leven leidde, heb ik mezelf teruggevonden
als de persoon die ik ten diepste ben, als kind van God. Dit vervult me nog
steeds met diepe vreugde, ondanks alle loutering die ik sindsdien heb
doorgemaakt.
Omdat de Farizeeën in hun twist met Jezus over zijn
bevoegdheid telkens klem gezet worden door de gelijkenissen die Jezus hen
voorhoudt, sturen ze nu hun leerlingen samen met aanhangers van Herodes op hem
af met de vraag “Mag men belasting betalen aan de keizer?”. Als Jezus die vraag
met ja of nee beantwoordt, laat hij zich vangen binnen het kader dat de vraag
aangeeft. Proberen zij Jezus stroop om de mond te smeren, en hem zo minder
kritisch te maken, door hem zijn waarheidlievendheid en oprechtheid voor te
houden? Jezus laat echter een knap staaltje “out of the box” denken zien. Hij
stelt hen een wedervraag over een belastingmunt die zij aan hem laten zien, en
vertelt hen dat ze aan de keizer moeten geven wat van de keizer is en aan God
wat van God is. De belastingmunt staat voor identificatie met machthebbers, die
ons willen omvormen tot gewillige onderdanen. Jezus wil dat wij die
vereenzelviging los laten, dat wij de vervreemding van onszelf ongedaan maken.
Hij doet ons beseffen dat wij geschapen zijn naar Gods beeld en gelijkenis. Als
dragers van Gods beeld zijn wij geroepen tot vrijheid. In de inkeer tot de
Grond en Bron van ons bestaan ontvangen wij onszelf, als kinderen van God. Hij
kijkt ons liefdevol te voorschijn als de unieke persoon die wij in Zijn ogen
zijn. Tot in het diepst van onze ziel geraakt, willen wij Zijn liefde
beantwoorden door liefdevolle uitkeer naar de wereld en onze medemens, door
onszelf met hart en ziel aan elkaar te geven. Juist in onvoorwaardelijk
liefdevolle zelfgave geven wij aan God terug wat van God is. Het uitbeelden van
Christus, het mensgeworden Woord van God, in ons eigen leven, is geen slaafs
navolgen, maar een creatief proces wat zich vanuit het diepst van onze ziel
voltrekt. Wij zijn geen spiegelbeeld van God. God heeft zichzelf lief in ons,
maar niet door terug te buigen op zichzelf. Dat geldt ook voor ons. Wij worden
niet verliefd op de creaties waarmee wij ons willen laten gelden, maar delen in
de scheppingskracht van God, ten bate van de gemeenschap waar wij deel van
uitmaken. Wij worden in liefde omgevormd, tot wij doorschijnend worden tot op
God. De vervreemding waar Jezus op doelt, herken ik ook wel in mijn eigen
leven. Die vereenzelviging met mijn zelfbeeld had te maken met mijn poging om
succesvol te zijn in relaties, studie, werk en maatschappelijk leven.
Godzijdank is dat beeld totaal aan gruzelementen geslagen. Ik ging failliet aan
mezelf door een diepgaande levenscrisis die tot een ommekeer in mijn leven
leidde. Ik werd in het diepst van mijn ziel geraakt door de liefde van God met
Pinksteren, 21 jaar geleden, bij het overlijden van mijn moeder. Ik werd
vervuld met een diepe vreugde. Dit levensgevoel is duurzaam gebleken, door alle
loutering heen die ik sindsdien heb ondergaan.
GEBED:
Jij die ons geschapen hebt naar Jouw beeld en gelijkenis,
open ons hart voor Jouw goedheid, waarheid en schoonheid.